Les 3. Voltooid deelwoord

VOORBEELDZINNEN

Ik ga eerst een paar voorbeeldzinnen geven met een voltooid deelwoord erin:

1. Die rekeningen worden vanmiddag betaald.
2. Die rekeningen zijn gisteren betaald.
3. Als die rekening betaald is, heb ik geen schulden meer.
4. Heeft hij die rekening al betaald?

In deze zinnen is het werkwoord betaald een voltooid deelwoord. Maar hoe weet je dat dan zeker? Hoe kan je een voltooid deelwoord herkennen?

Je herkent een voltooid deelwoord in een zin aan het hulpwerkwoord.  Het hulpwerkwoord staat samen in de zin met een voltooid deelwoord. Het hulpwerkwoord kan VOOR het voltooid deelwoord staan, maar ook ACHTER het voltooid deelwoord.  Let vooral goed op de hulpwerkwoorden hebben(heeft), worden(wordt)  en zijn (is).

Ik zal het je laten zien, deze hulpwerkwoorden staan dus samen met het voltooid deelwoord in een zin:

1. Die rekeningen worden vanmiddag betaald. ( worden is het hulpwerkwoord)
2. De rekening wordt betaald vandaag.
3. Die rekeningen zijn gisteren betaald. ( zijn is het hulpwerkwoord)
4. Als die rekening betaald is, heb ik geen schulden meer. ( is is het hulpwerkwoord, dat komt van het werkwoord zijn)
5. Heeft hij die rekening al betaald? (heeft is het hulpwerkwoord)
6. Wanneer ze die rekeningen betaald hebben, zijn ze opgelucht. 

Maar hoe weet je nou of je een voltooid deelwoord met een -d of een -t moet schrijven?

Zet daarvoor weer een paar stappen:

STAP 1: kijk naar het hele werkwoord BETALEN

STAP 2: haal -EN eraf   (dus BETAL)

STAP 3: Kijk of de laatste letter (van BETAL) in ’T SEXY FOKSCHAAP zit. Zit de L in ’T SEXY FOKSCHAAP?

STAP 4: NEE = D

Zit de laatste letter wel in ’T SEXY FOKSCHAAP, dan is het met een T. Dat ga ik je ook laten zien:

1. Ik heb die jongen geschopt. (heb = het hulpwerkwoord, geschopt is dus een voltooid deelwoord)

Je twijfelt of geschopt met een t is en je gaat dat checken:

STAP 1: je kijkt naar het hele werkwoord SCHOPPEN

STAP 2 : je haalt -EN eraf (SCHOPP)

STAP 3: Je kijkt of die laatste letter, dus de P, in ’T SEXY FOKSCHAAP zit.

STAP 4: Ja, de P zit in ’T SEXY FOKSCHAAP , dus geschopt is met een T.

OEFENINGEN

Ik ga je nu een zin geven, waar je deze stappen mee kunt oefenen:

Peter is gisteren verhuis……

Is het nu verhuist met een d of verhuist met een t?

Zet alle stappen.

STAP 1: je kijkt naar het hele werkwoord VERHUIZEN

STAP 2: -EN eraf halen, dus VERHUIZ

STAP 3: Zit de Z in ’T SEXY FOKSCHAAP?

STAP 4: NEE = D 

Dus je schrijft: Peter is gisteren verhuisd

Nu krijg je van mij weer tien oefenzinnen. Onderstreep steeds het hulpwerkwoord in de zin en kijk daarna of je het voltooid deelwoord met een d of een t schrijft. Gebruik steeds de 4 stappen.

OEFENZINNEN

1. Wij hebben ons tijdens die stage geen seconde verveel……
2. Is haar houding inmiddels al verbeter……?
3. Wanneer wordt haar de waarheid vertel….?
4. Die klanten zijn altijd goed behandel…..
5. Dat verhuisbedrijf heeft Inge gisteren verhuis…….
6. Mark is in het ziekenhuis belan………
7. Jouw tuin is goed tegen de wind bescherm……
8. Eigenlijk heb ik die vrouw nooit geloof…….
9. Hoeveel geld heb jij (geërf……(erven)?
10. Die hond is uit zijn lijden verlos…….

De antwoorden staan in de video.

Heel veel succes en plezier!